अल्प चरित्र
Home / अल्प चरित्र
ll श्री सद्गुरूंचा परीचय ll
श्री शंकर महाराज हे एक सिद्ध आणि अवलिया पुरुष इ.स. अठराशे मध्ये प्रकट झाले. श्री सद्गुरू शंकर महाराज कोठे जन्मले ? त्यांचे वय काय ? त्यांचे आई – वडील कोण ? त्यांचे गुरु कोण ? या गोष्टींबाबत पुरेशी माहिती उपलब्ध नाही. त्यांच्या खऱ्या वयाचा अंदाज शेवटपर्यंत कोणालाच आला नाही. त्यांचे भक्तगण त्यांना साक्षात शंकराचाच अवतार मानतात. त्यांनी वेगवेगळ्या नावाने वेगवेगळ्या प्रांतात भक्तोदधार केला. कुठे सुपड्याबाबा तर कोठे कुंवरस्वामी, कोठे रहिमबाबा तर कोठे जॉन साहेब “अवतरे मी युगी युगी” या भगवत वाक्याच्या आधारे श्रींनी कार्य केले.
देहयष्टीने शंकर महाराज आठ ठिकाणी वाकडे असे “ अष्टवक्र ” होते. त्यांचा वर्ण सवल असून डोळे टपोरे आणि हिऱ्यासारखे तेजस्वी होते. दाढी मिशा आणि डोक्यावरचे केस बहुधा अस्तव्यस्त पसरलेले असत. त्यांच्या मुखावरील हास्य बालकाप्रमाणे निरागस व बोलणे बोबडे असे. कधी भरजरी फेटा, आंगठ्या, कंठा तर कधी दिगंबर अवस्था ! असे महाराजांचे स्वरूप असे. न कळवता यावं व न सांगता जावं हा महाराजांचा परिपाठ असे. चहा, मुगाची खिचडी, सिगारेट या गोष्टींवर त्यांचे विशेष प्रेम असे. अक्कलकोटच्या स्वामी समर्थांना ते गुरु मानत.
महाराजांचा भक्तसमुदाय संपूर्ण जगात विखुरलेला आहे.
श्री शंकर महाराज हे एक सिद्ध आणि अवलिया पुरुष इ.स. अठराशे मध्ये प्रकट झाले. श्री सद्गुरू शंकर महाराज कोठे जन्मले ? त्यांचे वय काय ? त्यांचे आई – वडील कोण ? त्यांचे गुरु कोण ? या गोष्टींबाबत पुरेशी माहिती उपलब्ध नाही. त्यांच्या खऱ्या वयाचा अंदाज शेवटपर्यंत कोणालाच आला नाही. त्यांचे भक्तगण त्यांना साक्षात शंकराचाच अवतार मानतात. त्यांनी वेगवेगळ्या नावाने वेगवेगळ्या प्रांतात भक्तोदधार केला. कुठे सुपड्याबाबा तर कोठे कुंवरस्वामी, कोठे रहिमबाबा तर कोठे जॉन साहेब “अवतरे मी युगी युगी” या भगवत वाक्याच्या आधारे श्रींनी कार्य केले.
देहयष्टीने शंकर महाराज आठ ठिकाणी वाकडे असे “ अष्टवक्र ” होते. त्यांचा वर्ण सवल असून डोळे टपोरे आणि हिऱ्यासारखे तेजस्वी होते. दाढी मिशा आणि डोक्यावरचे केस बहुधा अस्तव्यस्त पसरलेले असत. त्यांच्या मुखावरील हास्य बालकाप्रमाणे निरागस व बोलणे बोबडे असे. कधी भरजरी फेटा, आंगठ्या, कंठा तर कधी दिगंबर अवस्था ! असे महाराजांचे स्वरूप असे. न कळवता यावं व न सांगता जावं हा महाराजांचा परिपाठ असे. चहा, मुगाची खिचडी, सिगारेट या गोष्टींवर त्यांचे विशेष प्रेम असे. अक्कलकोटच्या स्वामी समर्थांना ते गुरु मानत.
महाराजांचा भक्तसमुदाय संपूर्ण जगात विखुरलेला आहे.
श्रींनी वैशाख शु. ll अष्टमी शके १८६९ (सन १९४७) सोमवार या दिवशी लौकिक देह ठेवला. पुणे–सातारा रोड जवळ धनकवडी येथे श्रींची समाधी आहे. सृष्टीच्या नियमाप्रमाणे श्री शंकर महाराज देहाने जरी गेले तरी त्यांचे अस्तित्व व्यापक स्वरुपात अजूनही अनुभवास येते. धावा करताच आपल्या भक्तांसाठी ते धावून येतात; परंतु एकच श्रद्धा निष्ठा आणि भक्ती दृढ पाहिजे.
ll अनंत कोटी ब्रम्हांड नायक राजाधिराज योगीराज श्री सद्गुरू शंकरबाबा महाराज कि जय ll
श्री सदगुरू शंकर महाराज यांचे अल्प चरित्र
आपल्या भारतवर्षाचे भाग्य थोर म्हणून या सिद्ध भूमीत आजवर अनेक ईश्वरतुल्य संत, सत्पुरुषांनी जन्म घेतला. त्याच परंपरेतील श्री सद्गुरू शंकर महाराज हे एक सिद्ध आणि अवलिया सत्पुरुष होते.
अवधूत ह्या शब्दाची व्याख्या विचारात घेतली तर आपणास मनोमन पटते कि श्री शंकर महाराज अवधूतच होते. अशा अवधुतांच्या तीन अवस्था सांगितल्या आहेत. बाल अवस्था, उन्मनी अवस्था आणि पिशाच्च अवस्था. ह्या तीनही अवस्थांमध्ये आपल अवतारकार्य संपन्न करणारे असे योगीराज म्हणजे सदगुरु श्री सद्गुरू शंकर महाराज. मैं कैलास का रहनेवाला I मेरा नाम है शंकर II असे त्यांनी स्व:मुखे आपल्या मूळस्थान व नाव आपल्याला सांगितले आहे. श्री शंकर महाराज नाथपंथीय होते, अवतार कार्यात ह्याची प्रचीती त्यांनी आपल्या भक्तांस पदोपदी दिली होती.
श्री शंकर महाराज……! एक अलौकिक, सिद्ध, महान योगी. त्यांचे व्यक्तिमत्वही गूढ, अनाकलनीय. त्यामुळे त्यांच्यासंबंधी विविधरंगी आख्यायिका ऐकावयास मिळतात. श्री शंकर महाराज यांचा जन्म कधी व कोठे झाला? त्यांचे गाव कोठले? माता-पिता कोण? इत्यादी पुर्ववृताची विश्वसनीय व सुसंगत माहिती उपलब्ध नाही.
श्री शंकर महाराजांच्या जन्माविषयी
वर सांगितल्या प्रमाणे श्री शंकर महाराजांच्या जन्माविषयी माहिती ज्ञात नाही. त्यांच्या भक्तांकरवी जी माहिती मिळाली ती अशी:- दैवीस्वप्नदृष्टांतानुसार श्री शंकर महाराज, अंतापूर जिल्हा नाशिक, तालुका सटाणा येथील शिवभक्त दाम्पत्य श्री चिमणाजी व सौ पार्वती ह्यांना दावलमलिक पिराजवळील दाट जंगलात (अयोनिज) बालक अवस्थेत सापडले.
भगवान शंकरांच्या कृपाप्रसादाने पुत्ररत्न प्राप्त झाल्या कारणे ह्या दत्तक आई-वडिलांनी बाळाचे नाव “शंकर” ठेवले. श्री चिमणाजी व सौ पार्वती ह्यांनी बाळ शंकराचे अगदी मायेने संगोपन केले. कोडकौतुक पुरवले. बाळ शंकर लहानपणापासूनच ध्यानात मग्न राहणारा, नामस्मरणात दंग होणारा, कीर्तन भजनात रमणारा शिवभक्त होता. पुढे त्यांनी ईश्वरी इच्छेनुसार अवतार कार्य पूर्ण करण्या करीता आई-वडिलांचा निरोप घेऊन अंतापूर सोडले.
श्री शंकर महाराजांचे रुपवर्णन
श्री शंकर महाराज अष्टवक्र होते. त्यांचा वर्ण सावळा असून उंची बेताची होती. डोळे टपोरे आणि हिऱ्या सारखे तेजस्वी होते. दाढी, मिशा, डोक्यावरील केस नेहमीच अस्ताव्यस्त असत. महाराज बऱ्याचदा उन्मनी किंवा बालभावत असत. त्यांच्या चेहऱ्यावरील हास्य बालाकाप्रमाणेच निरागस आणि बोल बोबडे होते. ते अजानबाहू म्हणजेच, त्यांचे हात गुडघ्या पर्यंत पोहचत. महाराज कधी धोतर-कुर्ता तर कधी सलवार-कुर्ता घालत. कधी सुटा-बुटात तर कधी एखाद्या राजा प्रमाणे भरजरी वस्त्रे परिधान करीत. कधी रेशमी पितांबर तर कधी दिगंबर अवस्थेत असत. ते हाताच्या बोटात अंगठ्या घालत. श्री शंकर महाराजांचे निस्सीम भक्त, श्री.सरदार नानासाहेब मिरीकरांनी महाराजांचे रूपवर्णन खालील अभंगातून केले आहे:
वेश घेतला बावळा, अंतरी शुद्ध ज्ञानकळा I
ऐसा सदगुरू लाघवी, नाना रंगी जन खेळवी I
बाल पिशाच्च उन्मत्त, लीला दावी तो विचित्र I
लुळा पांगळा जडमूढ, सांगेना अंतरीचे गूढ I
शंकरदासाचे लक्षण, तेथे राहे नारायण II